BỒ TÁT THẬP ĐỊA

S: Bodisattva – dasabhumi.

Mười quả vị tu chứng của Bồ Tát:

1.     Hoan Hỉ Địa (Pramudita.S). Tâm ý hoan hỉ vì đã bước vào con đường tiến đến Phật quả, hành giả bắt đầu thấy được tánh Không của ngã và pháp. Tương ứng với quả Dự Lưu. Đã phát Bồ Tát Tâm và phát nguyện Bồ Tát đạo. Thực hành hạnh bố thí, không mong cầu phước đức.

2.     Ly Cấu Địa: (vimalà). Xa rời phiền não cấu nhiễm. Thực hành Thập thiện và Thiền định, hành giả đạt được giới hạnh thanh tịnh, giới đức viên mãn. Tương ứng với quả Nhất Lai.

3.     Phát Quang Địa: (Prabhà- kàri). Do tu tập Tứ Vô Lượng Tâm. Tương ứng với quả Bất Lai. Thấu hiểu vạn vật vô thường. Phát triển hạnh nhẫ nhục, chịu đựng mọi khó khăn để cứu độ chúng sinh. Diệt trừ tam đọc Tham, Sân, Si. Đạt được Tứ Thiền.

4.     Diệm Tuệ Địa (arcismati). Do tinh tấn tu tập 37 phẩm trợ đạo viên mãn mà trí tuệ trở nên rực rỡ.

5.     Cực Nan Thắng Địa (sadurjàya) Đạt được một cách khó khă. Bồ Tát nhập Thiền định đạt trí tuệ thấu hiểu Tứ diệu Đế và Nhị Đế. Dẹp hết mọi nghi ngờ và lưỡng lự.

6.     Hiệu Tiền Địa: (abhimukhì). Chân như hiển hiện. Ba quả vị 4,5,6 tương ứng với quả vị A La Hán. Bồ Tát liễu ngộ mọi pháp là vô tướng, vô sanh, vô phân biệt. Thấu hiểu lý Thập nhị nhân duyên và tánh Không. Ở quả vị này Bồ Tát có thể nhập Niết Bàn thường trụ vì đã hoàn thành trí tuệ vô thượng. Tuy nhiên vì lòng từ bi đối với chúng sanh. Ngài chỉ nhập Niết Bàn Vô Trụ, không còn bị luân hồi sanh từ ràng buộc nữa.

7.     Viễn Hành Địa: (dùrangà – mà). Đi xa. Bồ Tát đầy đủ khả năng phương tiện thiện xão tùy thuận hướng dẫn chúng sinh trên đường giải thoát.

8.     Bất Động Địa (acalà). Không bị dao động bởi các phiền não. Hiểu rõ các pháp đều vô sinh. Bồ Tát được thọ ký lúc nào và ở đâu thành Phật. Ngài có khả năng hồi hướng công đức cho chúng sanh.

9.     Thiên Tuệ Địa: (sàdhumatì). Thành tựu trí tuệ biện tài vô ngại, giáo hóa đọ chúng sinh, xét đoán được chúng sinh nào đáng được độ hoặc chưa đáng được độ

10. Pháp Vân Địa (dharmame – ghà). Trí tuệ và đại Hạnh viên mãn. Pháp thân của Bồ Tát hoàn thành. Ngài ngự trên tòa sen ở cung trời Đâu Suất có vô sở Bồ Tát ở chung quanh. Những Bồ Tát ở quả vị này như Văn Thù và Di Lặc.