Pháp bảo cổ nhân

Lời Dẫn Nhập   Cổ nhân di Pháp Bảo Kim nhân tiếp tư lương Người xưa truyền Pháp Bảo Người nay nhận suy tư Chương 1 TO BOTTOM                     Pháp Bảo là Pháp quý. Quý ở chổ ngay trong cuộc đời ngũ trược ác thế, đầy phiền chướng khổ đau này, chuyển thành bình thường an lạc. Cổ nhân dạy: "Tâm bình thế giới bình". Pháp Bảo được xuất phát từ những con người bình thường, nhưng không sống theo tư tưởng vị kỷ bình thường của thế nhân, mà vượt lên theo chiều hướng vị tha, lấ cuộc đời khổ đau làm môi trường để tu tập, tác thành vĩ nhân, Hiền, Thánh, Bồ Tát, và chư Phật.                     Quyển giáo trình Pháp Bảo cổ nhân 1, do soạn giả góp nhặt những lời quý báu của cổ nhân lưu lại, Tự thân các ngài đã áp dụng suốt cả cuộc đời để được an bình trong nhâN thế, là Pháp đáng được người nay làm gương sáng noi theo, suy nghiệm và hành trì.                     Tiếp nhận Pháp Bảo, trước tiên nên đưa vào tâm thức để được an tịnh tinh thần. Nếu tinh thần an tịnh thì bao nhiêu đức tánh quý báu của cổ nhân tức khắc hiển hiện nơi tâm thức của mình, thì còn lo gì sống giữa cuộc đời đầy bão chướng khổ đau nữa. Cổ nhân dạy : "Nỗ lực cần tu cho liễu ngộ Sợ gì muôn kiếp phải trầm luân." Soạn giã cẩn kính Thích Minh Nhật

Âm	Nghĩa	Luận
Thiện Ác Nhất nhật bất niệm thiện Chư ác giai tự khởi	Lành Dữ Một ngày chẳng nghĩ điều lành Thì nhiều điều ác tự liền khởi lên.	Thiện ác xuất phát từ tâm. Tâm là đất màu mỡ phì nhiêu, không trồng giống cây lành, thì cỏ dại độc hại sẽ phát sanh.
Thị Phi Thị phi chung nhật hữu Bất thính tự nhiên vô	Phải Trái Phải trái có trọn ngày Không nghe phải trái không	Con người chưa trọn lành nên tâm còn chấp vướng. Mỗi lần vướng buồn phiền làm phiền não tăng thêm. Không nghe, nên không vướng, không buồn phiền, đây là pháp tiệm tu.
Đức Hạnh Hữu xạ tự nhiên hương Hà tất đương phong lập	Hạnh Đức Hương có tự nhiên hương tự có Cần gì trước gió đứng phô ra	Hạnh đức xuất phát từ trong tâm, thành sức mạnh thể hiện bên ngoài. Còn nếu chỉ trang bị bên ngoài thì hạnh đức rổng. Cổ nhân xưa có dạy: "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn Xấu người đẹp nết còn hơn đẹp người."
Nhàn Cư Nhật dạ thường tư kỷ quá Nhàn đàm mạc luận tha phi	Nhàn Rỗi Ngày đêm tự xét lại mình Rảnh rang chớ nói sự tình người ta	Thân nhàn rỗi chớ tâm không nhàn rỗi, vì tâm luôn sinh động. Phải luôn cảnh giác hướng sinh động của tâm khi thân nhàn, hành đúng nhân để được đúng quả như ý mình mong muốn.
Hành Thiện Ác Vật dĩ ác tiểu nhi vi chi Vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi	Làm Lành Dữ Chớ vì ác nhỏ mà làm Đừng vì lành nhỏ mà đành bỏ qua	Lành dữ là hai hạt nhân đưa đến vui và khổ. Muốn vui, sợ khổ thì phải bớt hạt nhân dữ lại, dù nhỏ nhưng nó sẽ tích lũy thành lớn, hạt nhân lành dù nhỏ nhưng nó sẽ tích tụ thành lớn, sẽ được quả to.
Tích Thiện Ác Tích thiện phùng thiện, Tích ác phùng ác Tử tế tư lương, Nhân quả bất thác.	Chứa Lành Dữ Chứa lành gặp phước chẳng xa Chứa dữ gặp họa khiến ta não phiền Ta nên nghĩ kỹ bình yên Nhân quả báo ứng chẳng thiên vị nào.	Góp gió thành bão, là lời cổ nhân dạy lâu nay. Muốn được quả phước an lành, hãy tích chứa tâm lành sẽ chuyển ngay được quả dữ. Lý nhân quả hiển nhiên, không bao giờ sai trái.
Trực Ngôn Lương dược khổ khẩu lợi ư bệnh Trung ngôn nghịch nhĩ lợi ư hành	Lời nói Thẳng Thuốc hay đắng miệng trừ căn bệnh Lời thẳng trái tai lợi việc làm.	Thông thường hay thích lời ngọt ngào tâng bốc mà bị lầm lẩn khổ đau. Lời nói thẳng ngay thì không chịu được nên không có hướng để ra khỏi nơi sai trái. Người tu tập nên tư duy cân nhắc, đừng chìu theo tình ý của một người thông thường.
Tu Học Đạo Mạc đãi lão lai phương học đạo Tội tù khổ não thiếu nhân đa.	Tu Học Đạo Đừng đợi đến già mới học đạo Tội từ khổ não người trẻ nhiều.	Phật dạy: Tu đến rốt ráo phải trải qua nhiều kiếp. Mỗi kiếp nếu chờ già mới tu thì làm sao vượt tiến được. Vả lại, sự vô thường đâu có chờ đợi con người. Với cái khổ sở ở con người thiếu niên nhiều, nên lúc tuổi trẻ cần phải tu hơn.
Tỉnh Mê Giải thoát hữu môn tùng tâm ngộ Não phiền khai lộ tự tánh hôn.	Tỉnh Mê An vui được có nhờ tâm biết Não phiền vướng phải tại tánh mê.	Ngộ tức là biết, biết rõ thì được an tâm, vững tin mà tu tập. Hôn tức tối tăm, không thấu suốt sự lý dễ khởi sanh buồn phiền mà tác hại đến trí. Vậy muốn dễ tu cần phải học để biết rõ mọi nguyên do trong cuộc sống.
Hiếu Đạo Hiếu thuận hoàn sanh hiếu thuận tử Ngỗ nghịch hoàn sanh ngỗ nghịch nhi.	Đạo Hiếu Hiếu thuận cha mẹ sanh con hiếu Ngỗ nghịch song thân, bất hiếu sanh.	Là người phải nhớ công ơn cha mẹ mà lo báo đáp, không nên hất hủi cha mẹ mà mang tội bất hiếu. Theo lý nhân quả, báo hiếu cha mẹ cũng là lo cho mình. Gương tốt và xấu trong đời, xưa nay cũng đã minh chứng điều đó.
Tự Tín Bỉ ký trượng phu ngã diệc nhỉ Bất ưng tự khinh nhi thối khuất.	Tin Mình Kia đã trượng phu ta cũng vậy Chẳng nên tự khinh mà thối chuyển.	Khinh người còn có thể cứu vãn, còn khinh mình thì không thể vượt tiến lên được. Tôn sùng ngưỡng mộ cái tốt của người chưa xong mà tự mình cố vượt lên cho bằng người mới là vượt bực.
Họa Phước Họa phước vô lai duy nhân tự chiêu Thiện ác chi báo như ảnh tùy hình.	Phước Họa Phước họa đến ta do ta gọi Lành dữ trả hoàn, bóng theo hình.	Nhân nào quả nấy, đúng theo lý nhân quả. Nhưng Phật dạy: tu là chuyển quả. Bởi vì quả họa phước chỉ có hiện tại theo nhân quả quá khứ, còn đến hay không tự ta mời gọi đến theo tính khí hiện thời. Nên sáng suốt mà chọn lấy kết quả như ta mong muốn: Phước đến họa đi.
Hướng Tu Khuyến quân tự tảo môn tiền tuyết Mạc bả tha nhân ốc thượng sương.	Hướng Tu Tập Khuyên anh quét tuyết nhà mình Chớ nên nhìn đến sương rơi nhà người.	Còn đang tu tập nên nhìn lại lỗi mình mà sửa, đừng nên tìm lỗi người mà phê bình, chỉ trích chê bai, e vướng vào nhân quả xấu. Nên nhớ: Nhân vô thập toàn.
Hảo Nhân Dục trừ phiền não tu vô ngã Lịch tận gian nan tác hảo nhân.	Người Tốt Muốn trừ phiền não nên vô kỷ Trải hết gian nan mới thành người hay.	Vị kỷ thì khổ đau, vị tha thì an lành vậy nên xả bớt dần vị kỷ. Muốn thành người phi thường thì đừng sợ gian nan khó khổ, vì chính gian nan khó khổ tác thành một người phi thường.
Nhân Quả Sanh sự sự sanh quân mạc oán Hại nhân nhân hại nhữ ưu sân.	Lý Nhân Quả Gây việc việc gây người đừng oán Hại người người hại chớ câm hờn.	Mọi việc ở đời đều có nguyên do, ta hãy nghiệm kỹ nguyên nhân để dừng ngay oan trái vay trả. Phật dạy: Lấy oán báo oán, oán mãi kéo dài. Lấy ân báo oán, oán liền tiêu diệt.
Khổ An Hiện tiền bất thức bình an lộ Hậu thị nan ly khổ não môn.	Đau Khổ và An Vui Hiện tại bình an không biết đến Tương lai khổ não khó rời xa.	Đời người dù khổ lụy nhưng Phật, Bồ Tát, Thánh, Hiền đều xuất phát từ con người. Cứ nuối tiếc quá khứ, ảo vọng tương lai là con người khổ lụy. Xác định hiện tại, kiên tâm an bình trong hoàn cảnh, đó là nấc thang của Hiền, Thánh, Phật, Bồ Tát đi qua.
Nghiệp Báo Thiện ác đáo đầu chung hữu báo Cao phi viễn tẩu dã nan toàn.	Nghiệp Báo Ứng Thiện ác cuối cùng đều có báo Cao bay xa chạy cũng khó toàn.	Theo lý nhân quả xác định hễ có nghiệp nhân ắt có nghiệp quả. Nếu không muốn nhận quả xấu, thì cố gắng tạo duyên tốt để chuyển quả xấu. Đây là pháp tu chuyển nghiệp mà Phật đã dạy.
Hình Sắc Vũ vô thiết tỏa năng lưu khách Sắc bất ba đào dị nịch nhân.	Sắc Hình Mưa không xiềng xích hay cầm khách Sắc chẳng sóng xao dễ đắm người.	Sức mạnh của hình sắc rất nguy kịch, làm đắm chìm biết bao tao nhân mặc khách. Phật dạy: Nếu chưa chứng quả A La Hán đừng quá tin tâm mình.
Vô Thường Tài thuộc ngũ gia phi ngã hữu Thân qui tứ đại bổn lai vô.	Không Thường Của thuộc năm căn nhà ai giữ được Thân hoàn tứ đại vốn là không.	Pháp Số: 5 Nhà: nước trôi, lửa cháy, giặc cướp, thân nhân phá, bệnh. Luật vô thường chi phối tất cả mọi pháp trong nhân gian, chấm dứt cái cũ, tạo sinh cái mới. Phải biết như thế thì mới an bình trong vô thưòng.
Nghiệp Lực Diệu dược nan y oan trái bệnh Hoạnh tài bất phú mạng cùng nhân.	Sức Mạnh Của Nghiệp Thuốc hay nào chữa bệnh oan trái Hoạnh tài chẳng giàu kẻ nghèo hèn.	Nghiệp lực tuy vô hình nhưng chi phối tất cả cuộc sống của chúng sanh. Nhưng nghiệp ác do ta tạo ra gọi khổ đến, mà nghiệp lành cũng chính do ta chủ động mà có chứ không ai khác ngoài ta.
Tâm Tướng Hữu tâm vô tướng, tướng tự tâm sanh Hữu tướng vô tâm, tướng tòng tâm diệt.	Tướng và Tâm Tâm làm tướng kém, tướng chuyển theo tâm Tướng tốt tâm tồi, tướng theo tâm mất.	Tướng có sẳn do nghiệp báo quá khứ. Tâm hiện khởi do tư tưởng hiện tại. Tướng do tâm chuyển biến, nên người tu tập cần chú ý chuyển tâm để hiện tướng như ý mình mong muốn.
Tu Tập Tiêu nhất phần tập khí Đắc nhất phần quang minh Nhẫn đắc nhất phần não phiền Tiện chứng thiểu phần Bồ Đề.	Tu Tập Bớt một phần tật xấu Được một phần sáng suốt NhÃn được một phần phiền não Liền được một phần an vui.	Tập khí là thói quen, mà thói quen xấu thì rất nguy hiểm, khiến cho con người thản nhiên làm mà không biết. Phiền não che mất tâm an lành. Phiền não giải trừ đến đâu thì tâm an lành đến đó.
Tâm Tự Tam điểm như tinh tượng Hoành câu tự nguyệt tà Phi mao tòng thử đắc Tố Phật dã do tha.	Chữ Tâm Ba chấm như vì sao nháy Vòng câu tợ trăng tà Mang lông lá từ đấy Thành Phật cũng nó mà.	Tâm là gốc của chúng sanh. Thiện cũng tâm mà ác cũng tâm, biến hóa thiên hình vạn trang. Nếu phát triển tự nhiên thì dễ đi về hướng ác. Vậy người tu tập muốn giải thoát an bình, cần làm chủ lấy tâm để hướng về nẽo thiện.
Phật Hạnh Ngưỡng chỉ duy Phật Đà Hoàn thành tại nhân cách Nhân thành tức Phật thành Thị danh chân hiện thật.	Hành Hạnh Phật Ngưỡng mong cầu quả Phật Trước toàn vẹn con người Thành người sẽ thành Phật Lý ấy chẳng xa vời.	Phàm làm việc gì cũng có nhỏ mới có lớn, có ít mới có nhiều, có thấp mới có cao, có gần mới có xa. Việc tu tập cũng vậy, muốn được quả Phật, trước phải tu nhân. Bằng trái lại, Phật dạy: giống như người xây lầu ba tầng, mà không chịu xây tầng trệt, thì không bao giờ có được cái nhà theo ý muốn.
Phúc Đức Phúc duyên thiện khánh Đa nhân tích đức nhi sanh Nhập thánh siêu phàm Tận tòng chân thật nhi đắc.	Phước và Đức Phước duyên vui lành Nhờ bởi tu nhân chứa đức Thành thánh vượt phàm Đều do chân thật mới nên.	Phật dạy: Muốn giải thoát thì phước huệ song tu. Nếu chỉ tu phước, e có chổ lọt mất vì là nhân hữu lậu. Vì vậy, muốn tu Huệ thì trước tu phước làm nền tảng rồi phải vượt lên Huệ, có nghĩa vô chấp Phước. Bằng không, không thể nào siêu phàm nhập thánh được.
Dục Lạc Dục bất khả túng, dục túng thành tai Lạc bất khả cực, lạc cực sanh ai.	Tham Muốn và Sung Sướng Dục nhiều chớ khá chạy theo Dục tham càng lớn khổ đau càng nhiều Khi vui chớ khá vui nhiều Vui mà quá sức buồn phiền theo ngay.	Dục lạc tự nó không có lỗi, mà trái lại còn giúp con người vượt bậc. Khổ đau vì dục lạc là vì xử dụng dục lạc quá sức. Vì vậy xử dụng dục lạc phải biết sáng suốt cho đúng hướng.
Viễn Lự Nhân vô viễn lự, tất hữu cận ưu Sanh hoạt nhàn cư, thị vi bất thiện.	Lo Xa Người chẳng lo xa, buồn gần đến Nhàn rỗi qua ngày bất thiện sanh.	Lo xa, không phải là lo xa tính toán bên ngoài, mà lo xa giữ tâm hồn mình luôn an tịnh. Nhàn rỗi, thực sự là thân nhàn chớ tâm nào có nhàn đâu, vì tâm luôn sinh động. Nếu không nương thân để tập trung, ắt hẳn nó sẽ sinh động theo hương khác. Người tu tập nên cảnh giác khi thân nhàn.
Nhân Nghĩa Nhân nghĩa mạc giao tài Giao tài nhân Nghĩa tuyệt Lộ diêu tri mã lực Nhật cửu kiến nhân tâm	Nhân Nghĩa Nhân nghĩa chớ dính tiền Dính tiền nhân nghĩa hết Đường xa mới hay sức ngựa Sống lâu mới rõ lòng người	Sức mạnh của đồng tiền rất mạnh. Bao nhiêu người vì tiền mà xa rời nhân nghĩa. Người tu tập khi phán đoán điều gì về mình và người đừng nên vượt thời gian, vì thời gian là yếu tố quyết định rõ mọi vấn đề ở lòng người
Luyện Trí Tùng bách khả dĩ nại sương tuyết Minh trí khả dĩ thiệp gian nguy.	Luyện Trí Tùng bách quý ưa nhờ sương tuyết Trí minh sáng suốt bởi gian nguy.	Cổ nhân qua kinh nghiệm đã dạy: Cảnh khổ là nấc thang cho bậc anh tài, là kho tàng cho người khôn khéo, là môi trường cho người tu tập và là vực thẳm cho kẻ yếu đuối.
Khẩu Hại Khẩu thị thương nhân phủ Ngôn vi cát thiệt đao Bế khẩu thâm tàng thiệt An thân xứ xứ lao.	Hại Của Miệng Miệng là búa chém người Lời là dao cắt lưỡi Ngậm miệng dấu kỹ lưỡi Nơi nơi được thảnh thơi.	Lời nói rất quan trọng. Tan nhà mất nước hoặc an bình thịnh vượng đều do lời nói. Con người có búa bén sẳn trong miệng, khi mở lời nên cân nhắc kỹ.
Tồn Tâm Thông minh đa ám muội Toán kế thất tiện nghi Tổn nhân chung tự thất Ỷ thế họa tương tùy.	Giữ Tâm Thông minh lắm coi chừng mờ ám Toan tính nhiều càng trắc trở nhiều Hại người người hại bấy nhiêu Ỷ thế chuốc họa, vạ chiêu vào mình.	Được trí thông minh là phước báo của con người. Nhưng coi chừng nên luôn cảnh giác, trí thông minh sẽ thành một nạn: thông minh duệ trí, trong tám nạn. Nhờ phước báo có thông minh, nên luôn khiêm nhường, đừng tự kiêu ỷ trí mà tự mình chiêu lấy họa.
Phật Pháp Phật pháp tại thế gian Bất ly thế gian giác Ly thế giác Bồ Đề Như tợ tầm thố giác.	Pháp Phật Pháp Phật ở thế gian Ngay thế gian giác ngộ Rời đời kiếm Bồ Đề Kkhác chi tìm sừng thỏ.	Pháp Phật giúp nhân sinh giải khổ. Con người bị pháp thế gian làm khổ, muốn hết khổ thì phải ngay nơi pháp làm khổ mình mà tu sửa lại thành pháp Phật thì sẽ được an lành. Cổ nhân dạy: Đạp gai là vật nhọn, thì hãy lấy vật nhọn mà lễ. Bằng muốn rời thế gian mà tìm pháp Phật thì không bao giờ có.
Quán Nhân Hữu nhân đa đức, tất hữu hảo ngôn Hữu nhân đa ngôn, bất tất hữu đức.	Xét Ngưòi Người có nhiều đạo đức Ắt có lời nói hay Người có lời nói hay Chắc gì là có đức.	Lời nói hay là lời nói chân tình tuy thô sơ nhung đủ sức cảm hóa người, vì được phát xuất từ tinh thần đạo đức. Nên cảnh giác những lời nói trao chuốc, hoa mỹ, ngọt ngào nhưng chứa đựng đầy cạm bẫy bên trong.
Hung Cát Ác ngôn xuất khẩu, hung thần giáng lâm Thiện niệm vu tâm, cát thần tự hiện.	Dữ Lành Lời dữ vừa muốn phát ra Hung thần xuất hiện gần ta xúi mình Ý lành vừa mới khởi sanh Thiện thần đã đến hộ trì bên ta.	Tâm chúng sanh là một pháp giới có đủ thiện ác và có sức mạnh điều khiển chúng sanh. Dữ lành đều ở trong tâm, gắng tạo sức mạnh tinh thần kềm chế ý dữ chuyển thành ý lành là được hiệu lực trong sự tu tập.

http://www.thuongson.net/PhapBaoCoNhan.htm